Nhiều bệnh nhân nhập viện sốt cao, đau nhức toàn thân với các triệu chứng của cúm A – bệnh gây nguy cơ viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí t.ử v.ong.
Xuất hiện các triệu chứng ho, hắt hơi, sổ mũi, sốt, nhức mỏi toàn thân, anh Nguyễn Văn T. (41 t.uổi, trú Hà Nội) nghĩ là cúm thường và chỉ nhập viện khi tình trạng sốt không hạ. Sau khi xét nghiệm bác sĩ cho biết anh bị cúm mùa.
Chị Nguyễn Bích H (30 t.uổi, ngụ Hoàng Mai, Hà Nội) vào điều trị tại Bệnh viện Thanh Nhàn ngày 3/7. Lúc bị sốt, chị nghĩ bản thân bị COVID-19 lần 2 nhưng test một vạch. Các dấu hiệu của cúm A diễn ra khá nhanh. Sau sốt, chị đau đầu, đau nhức cơ thể, thậm chí đi không vững. Người nhà đưa vào viện kiểm tra và được chẩn đoán mắc cúm A.
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Thu Hường, Trưởng đơn nguyên chống dịch, Trưởng khoa Bệnh Nghề nghiệp, Bệnh viện Thanh Nhàn, những ngày gần đây, trung bình mỗi ngày, cơ sở y tế này tiếp nhận tới hơn 10 bệnh nhân cúm A.
Thông thường sốt xuất huyết sẽ xuất hiện trước, sau đó dịch cúm A mới bùng phát. Tuy nhiên năm nay, xu hướng này đang bị đảo ngược. Các ca bệnh sốt xuất huyết có nhưng số lượng ít, trong khi số lượng bệnh nhân mắc cúm A tăng cao.
Hầu hết trường hợp mắc cúm A khi vào nhập viện đều ở tình trạng sốt cao, mệt mỏi, đau nhức cơ thể, vài người còn viêm phổi, suy hô hấp nhưng may mắn được can thiệp kịp thời.
Bệnh nhân đang điều trị bệnh cúm tại BV Thanh Nhàn.
Cúm mùa (A/H1N1) dễ thành dịch vì bệnh lây qua đường hô hấp, bệnh có thể gây biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, thậm chí t.ử v.ong. Cúm mùa là loại cúm thường gặp ở Việt Nam, do virus gây ra và lây truyền qua đường hô hấp. Người lành có thể mắc bệnh trực tiếp khi hít phải giọt b.ắn nước mũi, nước bọt khi người bệnh hắt hơi, ho hoặc gián tiếp qua bàn tay khi cầm nắm các vật dụng có nhiễm nước mũi, nước bọt của bệnh nhân (thành giường, tay nắm cửa, điện thoại…) hoặc do dùng chung dụng cụ với bệnh nhân (cốc chén, bát đũa, thau chậu…).
Theo các bác sĩ đa số các trường hợp cúm mùa sẽ tự khỏi. Giai đoạn đầu, bệnh thường kéo dài khoảng 3 ngày với các triệu chứng sốt, nhức đầu, đau cơ, mệt mỏi, chán ăn … Sau đó, các triệu chứng hô hấp sẽ xuất hiện như ho khan, sổ mũi, đau họng. Sốt là triệu chứng quan trọng, thường kéo dài 3 ngày đầu, nhưng có thể lên tới 4 – 8 ngày, nhiệt độ thường tăng nhanh và cao đến 40 – 41 độ C,
Tuy nhiên một số trường hợp bệnh có thể tiến triển nặng: sốt cao, khó thở, tím tái, phù phổi do suy tim và có thể gây t.ử v.ong. Đặc biệt là những trường hợp có t.iền sử mắc các bệnh mạn tính, suy giảm đề kháng, miễn dịch như suy thận, đái tháo đường, người nghiện rượu, phụ nữ có thai, người già, trẻ nhỏ….
Vì thế, khi thấy các biểu hiện ho tăng lên, sốt tăng, tức ngực, khó thở khi đã dùng thuốc cảm cúm thông thường, người bệnh cần được đưa đến các cơ sở y tế chuyên sâu để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.
Bệnh cúm A tăng bất thường, chuyên gia khuyên cách phòng ngừa
Thời tiết thay đổi liên tục, một số bệnh viện ghi nhận tình trạng bệnh nhân cúm A tăng. Theo các chuyên gia đây là điều bất thường, bởi loại cúm này thường xuất hiện rầm rộ vào mùa đông xuân.
Vào Bệnh viện Thanh Nhàn ngày 3/7, bệnh nhân P.V.M (23 t.uổi, ở Hai Bà Trưng, Hà Nội) chia sẻ, anh xuất hiện các triệu chứng mệt mỏi, đau đầu và sốt cao từ ngày 2/7.
Ngày đầu tiên, anh ở nhà và được người thân chăm sóc nhưng sang ngày thứ 2, tình trạng ngày càng nặng, anh sốt đến 40 độ và phải vào bệnh viện thăm khám.
Nam bệnh nhân được bác sĩ chẩn đoán mắc cúm A và phải nhập viện với các chỉ định truyền nước, truyền kháng sinh. Hiện tại sức khỏe bệnh nhân đã ổn định dần. Bệnh nhân hết sốt, khoảng 1, 2 ngày nữa bác sĩ kiểm tra chỉ số, nếu ổn định có thể ra viện.
“Tôi mắc cúm A do lây từ người bạn mình sau 1 lần uống chung cốc cà phê ở tiệm. Vì vậy tôi cũng lưu ý để giữ cho các thành viên trong gia đình bằng cách không ăn chung, dùng chung đồ…”.
Bác sĩ thăm khám cho một bệnh nhân tại Bệnh viện Thanh Nhàn
ThS.BS Nguyễn Thu Hường – Trưởng Khoa Bệnh nghề nghiệp (Bệnh viện Thanh Nhàn) cho biết, thời điểm hiện tại, có những ngày bệnh viện tiếp nhận hơn 10 bệnh nhân cúm A vào viện. “Các năm trước, dịch sốt xuất huyết sẽ xuất hiện trước sau đó mới đến cúm A, nhưng năm nay chúng tôi ghi nhận sự đảo ngược. Sốt xuất huyết chỉ ghi nhận lác đác vài ca nhưng bệnh nhân cúm A lại tăng”, Ths.BS Hường thông tin.
Cũng theo Ths.BS Hường, các bệnh nhân cúm A vào viện trong tình trạng sốt cao, mệt mỏi, cá biệt có trường hợp viêm phổi, suy hô hấp.
Tương tự, TS. BS Đặng Thị Thúy – Trưởng khoa Nhi (Bệnh viện Bệnh Nhiệt Đới Trung ương) cho biết, trong vài tuần trở lại đây, khoa Nhi bệnh viện tiếp nhận số lượng bệnh nhân cúm A tăng bất thường so với cùng thời điểm ở các năm trước.
Theo TS.BS Thúy, mùa hè không phải là thời điểm dịch cúm mùa bùng phát. Tuy nhiên trong quá trình thăm khám thấy bệnh nhân có những biểu hiện điển hình của bệnh cúm, các bác sĩ đã tiến hành thêm xét nghiệm khẳng định và đã phát hiện nhiều trẻ mắc cúm A.
Cụ thể trong hàng trăm trường hợp đến thăm khám mỗi ngày tại đây, có đến 1/4 – 1/5 số bệnh nhân bị cúm A. Lý giải tại sao bệnh cúm A xuất hiện đột biến thời gian gần đây, BS Thúy cho biết: “Hiện nay thời tiết biến đổi bất thường có những nguyên nhân chưa lý giải hết được, chúng tôi ghi nhận số ca bệnh cúm tăng lên bất thường so với cùng thời điểm hàng năm nhưng về tổng quan chưa đủ bằng chứng để đưa ra kết luận”.
ThS.BS Nguyễn Thu Hường cũng bày tỏ sự lo ngại trước dịch chồng dịch do cùng thời điểm có dịch sốt xuất huyết, Covid-19 và cúm A. Theo Ths.BS Hường, thời điểm này năm ngoái, bệnh viện ghi nhận có bệnh nhân mắc cả cúm A và Covid-19. “Năm nay, chúng tôi chưa ghi nhận trường hợp nào mắc cả cúm A lẫn Covid-19. Tuy nhiên cũng như Covid-19, cúm A là bênh lây nhiễm qua hô hấp, bên cạnh đó các ca mắc 2 bệnh này đang có xu hướng tăng vì vậy chúng ta cần đeo khẩu trang, giữ khoảng cách và hạn chế tiếp xúc đông người như phòng họp, xe buýt…”.
Theo TS.BS Đặng Thị Thúy, cúm A là một bệnh n.hiễm t.rùng đường hô hấp cấp tính thường xảy ra vào mùa đông – xuân, khi chuyển giao giữa hai mùa (cúm do mùa). Bệnh Cúm A gây ra bởi các chủng của virus cúm A như H1N1, H5N1, H7N9… lây lan qua đường hô hấp thông qua các hạt bụi nước, giọt b.ắn li ti dính virus được thải ra khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc qua tiếp xúc với các đồ vật, bề mặt nhiễm virus rồi đưa lên mắt, mũi, miệng…
Triệu chứng ban đầu của nhiễm cúm A hay bệnh cúm mùa nói chung và nhiễm các virus gây viêm đường hô hấp khác là tương tự nhau, trẻ đều có thể có sốt, viêm long đường hô hấp (như ho, hắt hơi, sổ mũi), đau họng… Ngoài các triệu chứng ban đầu như trên, trẻ nhiễm cúm A thường sốt cao 39-40 độ, da mắt xung huyết, họng đỏ xung huyết toàn bộ. Trẻ mệt mỏi, ăn kém, quấy khóc, nhiều trường hợp nặng có cảm giác khó thở, viêm phổi, viêm tiểu phế quản…
Cúm mùa thường tiến triển lành tính, nhưng bệnh cũng có thể có biến chứng nặng và nguy hiểm thường gặp ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch và hô hấp.
Hiện nay, đã có phác đồ hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bệnh cúm mùa của Bộ Y tế, bệnh đã có thuốc điều trị đặc hiệu và được chỉ định dùng cho những trường hợp cụ thể, phác đồ cũng hướng dẫn các biện pháp điều trị triệu chứng và các trường hợp cúm mùa có biến chứng.
Khi trẻ mắc bệnh, cha mẹ cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ, cho con uống nhiều nước, ăn thức ăn lỏng và dễ hấp thu, uống thuốc hạ sốt, thuốc điều trị triệu chứng (thuốc ho, thuốc cảm chống ngạt mũi), vitamin (đặc biệt là vitamin C) hỗ trợ tăng sức đề kháng… Lưu ý, các thuốc được sử dụng phải do bác sĩ chỉ định, cha mẹ không được tự ý sử dụng.
TS.BS Đặng Thị Thúy khuyến cáo, cúm A là bệnh rất dễ lây lan, mọi người đều có thể mắc đặc biệt là trẻ nhỏ, người già, phụ nữ có thai.
Biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất là tiêm vắc xin phòng cúm chủ động. Ngoài ra cần chú ý nâng cao thể trạng cho trẻ: cho trẻ ăn uống đủ chất, bổ sung vitamin khoáng chất, vitamin tổng hợp…
Giữ gìn vệ sinh cá nhân như rửa tay sạch với xà phòng diệt khuẩn hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi ăn, khi đi từ ngoài về nhà, sau khi đi vệ sinh. Hạn chế đưa tay tiếp xúc vùng mắt, mũi, miệng. Gia đình cần thường xuyên vệ sinh không gian sống và vui chơi của trẻ. Đây là bệnh lây truyền qua đường hô hấp, do vậy tránh đưa trẻ tập trung nơi đông người, đặc biệt là tiếp xúc với những người bị cúm. Chúng ta cần đeo khẩu trang khi đi ra ngoài để để hạn chế lây nhiễm.